De Tuin

Het doel van onze voorbeeld- of ideeëntuinen is om voor de diverse doelgroepen tastbare en zichtbare voorbeelden in de werkelijkheid te laten zien. U kunt ideeën opdoen, hoe u ondanks uw lichamelijke problemen toch nog van een tuin kunt genieten. Door de huidige renovatie- en uitbreidingswerkzaamheden zijn er enkele wijzigingen gaande, deze zullen wij in een later stadium in deze pagina verwerken. Voor nu verwijzen we u graag naar de pagina over de renovatie, waar u onze bezigheden in woord en beeld kunt volgen.

Aardbeien kunt u bijvoorbeeld heel goed in bakken kweken en plukken. Als u de bakken en de watervoorziening slim maakt kunt u er met de rolstoel goed bij en hoeft u niet elke dag te gieten.

Appels, gekweekt aan draden, zijn voor slechtzienden goed te kweken en te plukken.

Er zijn voorbeelden van handige plantenbakken voor stoklopers en voor rolstoelers.

Borders aangelegd op hoogte, tonen dat ook zittend gewerkt kan worden. De voorbeelden laten ook zien dat oplossingen niet duur hoeven te zijn, met wat creativiteit is veel te bewerkstelligen.


Ook zijn er voorbeelden van aangepast gereedschap te zien.

Blinden
Er is in de tuin een speciaal voor blinden en slechtzienden gemaakte tastbare route, waarmee u door de hele tuin geleid wordt.

Speciale aandachtspunten zijn:
Tastbak – Een beplanting van specifiek voelbare planten die opvallen door hun beharing, dikte of bloeiwijze.
Geluid – Vaste geluidspunten die in een eigen tuin als oriëntatiepunten aanwezig kunnen zijn zoals bijvoorbeeld een volière en stromend water.
Geurborders – Een border met planten die duidelijk herkenbaar zijn aan hun bijzondere geuren, zoals kruiden die in de soep gaan.

Veel van deze onderdelen en planten zijn geëtiketteerd in schrijf – en brailletaal.

Rolstoelerstuin
Brede paden, verhoogde plantenbakken en plaatsen om te draaien zijn kenmerkend voor deze tuin. Deze tuin moet vooral goed toegankelijk zijn, met verharde paden en die voldoende breed zijn.

Trappen, obstakels en hoogteverschillen zijn niet handig. Om als rolstoelgebruiker de grond te kunnen bewerken moeten we de grond omhoog brengen of de paden verdiept aanleggen. Bij bakken is niet alleen de hoogte van belang, maar ook de werkbreedte en de ruimte om er met de rolstoel goed onder te kunnen.

En al wat klimt kan tot op zekere hoogte voor rolstoelrijders ook een feestje zijn. Bijvoorbeeld stokbonen. Twee palen met een bouwstaalmat en tegels erbij langs is voor een “rolstoelkweker” heerlijk om bepaalde bloemen (bijv. Lathyrus) te kunnen plukken. Het hoeft allemaal niet groots en duur. Ook bramen aan palen met een draad er langs en een dubbele rij tegels geeft bijvoorbeeld al veel plezier.

Stokloperstuin
Dit onderdeel is niet alleen voor stoklopers ontworpen, maar is ook bestemd voor de grote groep mensen die moeilijk kan bukken zoals veel oudere mensen met rugklachten. Opvallend, maar begrijpelijk, is het grote aantal verhoogde plantenbedden en -bakken. Er is gebruik gemaakt van hout en beton. De bakken zijn hoger dan in de rolstoeltuin. Dit is gedaan om het bukken zoveel mogelijk te voorkomen.

In deze voorbeeldtuin ziet u diverse standaardhoogten zodat u bij ons uw eigen hoogte kunt bepalen. Onder de bakken is een inspringende ruimte vrijgehouden voor de voeten. Dit is belangrijk om goed in evenwicht te kunnen staan en de rug zo min mogelijk te belasten.

Voorlichting
Het doel van de oprichters van de Stichting Van Swietentuin Frederiksoord was een voorbeeld- of ideeëntuin aan te leggen en beheren, waarin zichtbaar gemaakt wordt hoe een mens, ondanks hogere leeftijd of beperking, kan blijven tuinieren. Daarnaast is ook het geven van voorlichting aan tuinarchitecten, hoveniers, arbeidstherapeuten en mensen die werkzaam zijn in het onderwijs en zorginstellingen een doelstelling van onze stichting.

De afgelopen 20 jaar hebben we uit binnen- en buitenland veel bezoek gehad. Er is de laatste decennia dan ook veel ten goede veranderd. We zijn blij dat we daar ruim aan bijgedragen hebben. Er is sinds onze start in 1987 niet alleen veel gebeurd op het gebied van aangepast tuinieren, maar ook de toegankelijkheid van het Openbaar Groen is voor onze doelgroep flink verbeterd. De positieve invloed die de natuur in als zijn facetten heeft op gehandicapten en de ouder wordende mens krijgt steeds meer erkenning en waardering.

U bent van harte welkom om te komen kijken, kijkt u voor de bezoekinformatie hier. Ook lezingen en cursussen kunnen door ons gegeven worden. Neemt u hiervoor contact met ons op.

Lesboek
Wij hebben een lesboek beschikbaar met informatie over aangepast tuinieren (herziene uitgave 2012, prijs: € 20,-).

Ook heeft de stichting in 2009 een boekje over de tuin uitgegeven: Tuinen zonder drempels. De teksten werden geschreven door Rob de Boer (†), Hans Uylenburg en Jan Wartena, die ook de illustraties voor zijn rekening nam. Voor foto’s zorgden Alice de Boer en diverse vrijwilligers (prijs: verzendkosten).

Beide zijn te bestellen via de mail.

Andere initiatieven

Wij noemen u nog graag een aantal collega-stichtingen of –instellingen die zich ook bezig houden met tuinieren voor mensen op leeftijd en/of met een beperking:

De Noorderbrug
Zorgorganisatie die ondersteuning biedt aan mensen met een lichamelijke en/of zintuiglijke beperking of een niet aangeboren hersenletsel. Tot eind 2013 werkten cliënten een aantal dagen per week in onze tuin. De veranderingen in de zorg zijn er de oorzaak van dat aan deze activiteiten een eind is gekomen.

Dagbesteding Steenwijk, locatie de Variant
Voor mensen met niet aangeboren hersenletsel.

Bureau Aangepast Groen
Bureau Aangepast Groen adviseert op het gebied van aangepast tuinieren en recreëren voor ouderen en gehandicapten.

Visio
Visio biedt informatie over en advies voor mensen met een visuele beperking, maar ook verschillende vormen van onderzoek, begeleiding, revalidatie, onderwijs en wonen. Rond een van de dagbestedingslocaties, Het Huis te Echten, is een prachtige tuin gecreëerd die geschikt is voor slechtziende en blinde mensen.

De Slinger
Dagbestedingslocatie voor mensen met een lichte verstandelijke beperking, met een eigen moestuin. De groenten uit deze tuin worden gebruikt door de cliënten in de keuken, maar ook bij de wijkresto in activiteitencentrum de Korf.

Kenniscentrum Groen & Handicap
Voor een toegankelijk landschap, natuur én openbare recreatiegebieden voor iedereen. Adviseert – gevraagd en ongevraagd- over bereikbaarheid, toegankelijkheid, bruikbaarheid en informatie, in het bijzonder voor mensen met een lichamelijke en/of verstandelijke beperking.

Groen & Wel
Door meer groen te realiseren in de zorg, de wijk en aan huis, wil Groen & Wel iedereen de mogelijkheid bieden om de positieve effecten van groen te ervaren en meer verbinding te ervaren met elkaar, de natuur en de eigen mogelijkheden. Dit doen ze door een methode van simpel moestuinieren in vierkante meter bakken aan te bieden.

Terra Therapeutica
Het op kaart zetten van tuintherapie en therapeutische tuinen in Vlaanderen en het bundelen van de kennis, methodieken en expertise hieromtrent. Daarnaast het uitbouwen van een opleiding tot tuintherapeut en ontwerper van therapeutische tuinen.

DeSeizoenen
DeSeizoenen bestaat uit woon- en werkgemeenschappen voor mensen met een verstandelijke beperking, meervoudige handicap en / of gedragsproblematiek, waarbij gewerkt wordt vanuit antroposofische inspiratie. Het agrarisch werkgebied is hierbinnen een belangrijke pijler.